معرفی توکیو

—  توکیو  —
東京
Japan Tokyo3.png
از بالا راستگرد:شینجوکو، برج توکیو، رینبو بریج، شیبویا، ساختمان مجلس ملی
پرچم
پرچم     PrefSymbol-Tokyo.svg
نشان رسمی
Map of Japan with highlight on 13 Tokyo prefecture.svg
محل توکیو بر روی نقشه ژاپن
—  موقعیت سیاسی  —
کشور     Flag of Japan.svg ژاپن
ناحیه     کانتو
جزیره     هونشو
—  موقعیت جغرافیایی و زمانی  —
وسعت شهر     ۲,۱۸۷.۰۸ کیلومتر مربع
ناحیه زمانی     ۹+(از گرینویچ)
پیش شماره     ۰۳ ۸۱+
—  جمعیت  —
جمعیت     ۱۳,۰۴۴,۸۱۸ نفر (اول دسامبر ۲۰۱۰)
تراکم جمعیت     ۵۹۶۰ نفر در هر کیلومتر مربع —  توکیو  —
東京
Japan Tokyo3.png
از بالا راستگرد:شینجوکو، برج توکیو، رینبو بریج، شیبویا، ساختمان مجلس ملی
پرچم
پرچم     PrefSymbol-Tokyo.svg
نشان رسمی
Map of Japan with highlight on 13 Tokyo prefecture.svg
محل توکیو بر روی نقشه ژاپن
—  موقعیت سیاسی  —
کشور     Flag of Japan.svg ژاپن
ناحیه     کانتو
جزیره     هونشو
—  موقعیت جغرافیایی و زمانی  —
وسعت شهر     ۲,۱۸۷.۰۸ کیلومتر مربع
ناحیه زمانی     ۹+(از گرینویچ)
پیش شماره     ۰۳ ۸۱+
—  جمعیت  —
جمعیت     ۱۳,۰۴۴,۸۱۸ نفر (اول دسامبر ۲۰۱۰)

تراکم جمعیت     ۵۹۶۰ نفر در هر کیلومتر مربع

توکیو (به ژاپنی: 東京 Tōkyō) با نام رسمی توکیوتو (به ژاپنی: 東京都 Tōkyō-to) پایتخت کشور ژاپن است. توکیو در شرق جزیرهٔ هونشوی ژاپن واقع شده‌است و یکی از استان‌های ۴۷ گانهٔ ژاپن به‌شمار می‌آید. [۱] پیش از سال ۱۹۴۳ میلادی، تقسیم‌بندی و عنوان‌های شهر توکیو و استان توکیو وجود داشت اما در این سال این گونه تقسیم‌بندی منسوخ شد و شهر و استان توکیو با یکدیگر ادغام شدند. [۲] توکیو پس از نیویورک و لندن عنوان بزرگ‌ترین پایتخت‌‌های صنعتی جهان را به‌دست آورده‌است. [۳] در سال ۲۰۱۰ میلادی، منطقه شهری توکیو که شامل توکیو واستان‌های مجاور آن می‌شود، با جمعیت ۳۶ میلیون و ۶۶۹ هزار نفر پرجمعیت‌ترین منطقه شهری در جهان بوده‌است. [۴][۵] همچنین توکیو عنوان بزرگترین اقتصاد شهری جهان را دارا می‌باشد. [۶] در سال ۲۰۰۸ از پانصد شرکت برتر جهان، ۴۷ شرکت آن در توکیو واقع بود و این شهر رتبه نخست را از این نظر در جهان از آن خود کرده‌است. [۷] توکیو همچنین از نظر داشتن فضای سبز بسیار غنی است. پارک‌های طبیعی ۳۶٫۳ درصد مساحت کل توکیو را تشکیل می‌دهند و از نظر وسعت پارک‌های طبیعی، توکیو پس از استان شیگا دومین جایگاه را در ژاپن به خود اختصاص داده‌است. [۸] شهرداری توکیو از سال ۱۹۹۱ در نیشی شینجوکو جای دارد. [۹]
فهرست مندرجات


    * ۱ واژه‌شناسی
    * ۲ پیشینه
    * ۳ جغرافیا
          o ۳.۱ زمین‌شناسی
          o ۳.۲ تقسیمات شهری توکیو
                + ۳.۲.۱ نام مناطق شهرها، شهرستان‌ها و روستاها
          o ۳.۳ دریاچه‌ها و کوه‌ها
    * ۴ آب‌وهوا
    * ۵ جمعیت
    * ۶ فرهنگ
          o ۶.۱ آموزش و پرورش
    * ۷ ورزش
    * ۸ اقتصاد
          o ۸.۱ کشاورزی
    * ۹ ترابری
          o ۹.۱ فرودگاه‌های توکیو
          o ۹.۲ راه‌آهن توکیو
          o ۹.۳ بزرگراه‌های توکیو
    * ۱۰ مناطق شهری
          o ۱۰.۱ باغ‌ها و پارک‌های توکیو
          o ۱۰.۲ موزه‌های توکیو
    * ۱۱ جشنواره‌های توکیو
    * ۱۲ جاذبه‌های گردشگری توکیو
          o ۱۲.۱ مکان‌های دیدنی توکیو
          o ۱۲.۲ گردشگری در طبیعت
    * ۱۳ شهرهای خواهر

 واژه‌شناسی

توکیو در زبان ژاپنی به معنای پایتخت شرقی است. نام این شهر تا پیش از اواسط قرن نوزدهم، ادو بوده‌است. قبل از این زمان کیوتو پایتخت ژاپن بوده و امپراتور در آنجا زندگی می‌کرده‌است. در آن زمان در توکیو شوگون‌ها زندگی می‌کردند و تحت کنترل آنها شهر که تا پیش از این شهر کوچکی در کنار دریا بود، توسعه پیدا کرد. ادو در زبان ژاپنی به معنای «دهانهٔ رودخانه» است. [۱۰]
 پیشینه
توکوگاوا ایه‌یاسو

توکیو در ابتدا یک دهکده ماهیگیری کوچک به نام ادو بوده‌است. در اسناد به‌جا مانده از قرن دوازدهم برای اولین بار نام روستای ادو به چشم می‌خورد. از آن زمان به بعد این ناحیه به نام ادو خوانده می‌شده‌است. در زمان جنگ‌های داخلی دوره سن گوکو در سال ۱۴۵۷ سامورایی‌ای به نام اوتا دوکان، قلعه ادو را در آن محل می‌سازد. در سال ۱۵۹۰ میلادی توکوگاوا ایه‌یاسو ادو را پایگاه خود قرار می‌دهد و هنگامی که وی در سال ۱۶۰۳ میلادی، نظام مبتنی بر حکومت شوگون‌ها به‌نام ادوباکوفو را پایه‌گذاری کرد، این شهر تبدیل به مرکز سیاسی دولت نظامی شوگون‌ها در سراسر ژاپن گردید. از دوران ادوباکوفو با عنوان دوره ادو نیز یاد می‌شود. در واقع در دوره ادو با این که امپراتور در شهر کیوتو زندگی می‌کرد و کیوتو پایتخت محسوب می‌شد ولی در عمل شهر ادو به پایتخت ژاپن تبدیل گشته بود. [۱۱] در دوره‌های بعد ادو رفته رفته به شهری بزرگ تبدیل گشت، به گونه‌ای که در قرن ۱۸ میلادی جمعیت این شهر به یک میلیون نفر رسید و مبدل به یکی از بزرگترین شهرهای جهان در آن دوران گردید. [۱۲] در دوره باکوماتسو (بین سال‌های ۱۸۵۳ و ۱۸۶۷‌ میلادی) جمعیت بزرگی از ساکنان ادو را سامورایی ها تشکیل می‌دادند که ۱۰۰ درصد آنها باسواد بوده‌اند، به همین علت نرخ سواد در بین مردان بالغ ادو در این دوران حدود ۷۰ درصد تخمین زده می‌شود که بسیار فراتر از نرخ سواد در سطح جهانی بوده‌است. [۱۳] [۱۴] دوره ادو حدود ۲۶۰ سال بطول انجامید و در طی این مدت پانزده شوگون قدرت را در اختیار داشتند. [۱۵]

در سال ۱۸۶۹ میلادی، به منظور احیای حکومت سلطنتی، حکومت شوگون‌ها سرنگون گشت و شهر ادو نیز تحت کنترل دولت جدید درآمد. در همان سال و با آغاز دوره میجی دولت جدید استانی را به نام استان ادو تأسیس کرد. چند ماه بعد وقتی شهر ادو به عنوانی جدید یعنی توکیو به معنی پایتخت شرقی، نامگذاری شد، استان ادو نیز، به استان توکیو تغییر نام داد. سال بعد امپراتور میجی به توکیو نقل مکان کرد و از آن زمان تا به حال این شهر به پایتخت سیاسی ژاپن تبدیل گردیده‌است. در سال ۱۸۸۹ میلادی، شهرداری توکیو تأسیس شد.[۱۶] در سال ۱۹۲۳ میلادی، بیش از نیمی از شهر در آتشی که پس از زلزله بزرگ کانتو شعله‌ور شد، سوخت و ویران گشت. [۱۷] در سال ۱۹۴۳ میلادی، نامگذاری و تقسیم‌بندی قبلی توکیو که آن را به دو قسمت شهر و استان تقسیم می‌کرد، منسوخ شد و از آن پس عنوان توکیو برای مجموعهٔ شهر و استان توکیو انتخاب شد. [۱۸]
تمبر یادبود پیروزی آمریکا در جزیره ایوجیما

در طول جنگ جهانی دوم این شهر آماج بمباران‌های زیادی بود که معروفترین آنها بمبارانی بود که در ۱۰ مارس سال ۱۹۴۵ صورت گرفت و باعث شد که یک سوم شهر در آتش بسوزد و نزدیک به یکصد هزار نفر کشته شوند. همچنین در ماه ژانویه همان سال در یکی از جزایر اوگاساوارای توکیو، به‌نام جزیره ایوجیما، نبردی بین نیروهای آمریکایی و ژاپنی در گرفت که منجر به کشته شدن بیش از بیست هزار نفر از نیروهای ژاپنی در این جزیره شد. حوادث مربوط به نبرد ایوجیما، در چندین فیلم از جمله نامه‌هایی از ایوجیما[۱۹] و پرچم‌های پدران ما به تصویر کشیده شده‌است. [۲۰]

بعد از جنگ‌، توکیو تقریباً بطور کامل بازسازی شد. برگزاری المپیک در این شهر در تابستان سال ۱۹۶۴ یکی از مهمترین رویدادهای پس از جنگ است. [۲۱] از دیگر رویدادهای مهم در تاریخ توکیو می‌توان به حادثه حمله با گاز سارین در متروی توکیو‏ که در سال ۱۹۹۵ اتفاق افتاد، اشاره کرد. این اولین حمله تروریستی بوسیلهٔ گازهای شیمیایی در ژاپن بود و در طی آن سیزده نفر کشته و ۵۵۰۰ نفر دچار آسیب شدند. [۲۲]
 جغرافیا

توکیو در بخشی از ژاپن به نام دشت کانتو و رو به خلیج توکیو ساخته شده‌است. توکیو در همسایگیاستان کاناگاوا، استان چیبا، استان سایتاما و استان یاماناشی قرار دارد. جزایر اوگاساوارا با وجوداینکه در فاصلهٔ ۱۰۰۰ کیلومتری از جنوب و جنوب شرقی مناطق ویژه توکیو واقع شده‌اند، جزیی از توکیو به‌شمار می‌روند و بدین ترتیب توکیو جنوبی‌ترین و شرقی‌ترین استان ژاپن محسوب می‌شود. مساحت توکیو ۲٬۱۸۷.۰۸ کیلومتر مربع است. [۲۳]
 زمین‌شناسی
عکس ماهواره‌ای از توکیو که توسط ناسا گرفته شده‌است. رود تاما در جنوب و رود آراگاوا در شمال تصویر قرار گرفته‌است. فلات موساشینو در قسمت غرب و مابین این دو رود قرار دارد.

در قسمت شرق توکیو رود سومیدا، رود آراگاوا، رود ادوگاوا و رود ناکا جریان دارند. در قسمت غرب توکیو رود تاما جریان دارد. این رود با طول ۱۳۸ کیلومتر بلندترین رود توکیو است و در مرز بین توکیو و استان همسایه‌اش استان کاناگاوا قرار دارد. [۲۴]

در منطقه تاما در اطراف رود تاما زمین هموار و پست است. مابین رود تاما و رود آراگاوا، فلات موساشینو قرار دارد. تپه‌های تاما در جنوب توکیو و در غرب کوهستان کانتو قرار گرفته‌است. از ایروماگون واقع در استان سایتاما تا اومه، تاچیکاوا و فوچو که هر سه جزیی از منطقه تامای توکیو هستند، وجود گسلی به‌نام گسل تاچیکاوا تأیید شده‌است. احتمال وقوع زمین‌لرزه در اطراف این گسل بسیار بالا می‌باشد. [۲۵]

جزایر توکیو عموماً از جزایر آتشفشانی تشکیل شده‌است. در جزایر ایزوی توکیو هنوز هم تعداد زیادی آتشفشان فعال وجود دارد. از جمله می‌توان از کوه اویاما در جزیرهٔ میاکه جیما نام برد که از ۲۰۰۰ سال پیش از نظر آتشفشانی فعال است. کوه میهارا در جزیره ایزو اوشیما نیز به‌تازگی در سال ۱۹۸۶ میلادی فوران کرده‌است. [۲۶] جزایر اوگاساوارای توکیو از اکوسیستم ویژه‌ای برخوردار هستند و گونه‌های بسیار نادر گیاهی و جانوری در این جزایر یافت می‌شود. [۲۷]
 تقسیمات شهری توکیو

شهر توکیو به طور کلی به سه منطقهٔ بزرگ تقسیم می‌شود:

    * ۱. مناطق ویژه توکیو که شامل ۲۳ منطقه است.
    * ۲. منطقه تاما که به سه بخش فرعی منطقه تامای غربی، تامای شمالی و تامای جنوبی تقسیم می‌شود و جمعاً شامل ۳۰ بخش است.
    * ۳. جزایر توکیو دو بخش دارد: جزایر ایزو و جزایر اوگاساوارا. که هر یک شامل جزایر کوچکتری می‌شوند که بیشتر غیر مسکونی هستند. در ۹ جزیرهٔ اصلی و مهم آن، تشکیلات اداری و شهری وجود دارد و جزایر کوچکتر اطراف جزیی از این جزایر اصلی شمرده می‌شوند.[۲۸] همچنین از نظر تقسیمات اداری، توکیو به ۲۳ منطقه، ۲۷ شهر، ۵ شهرستان و ۸ روستا تقسیم می‌شود.[۲۹]

[ویرایش] نام مناطق شهرها، شهرستان‌ها و روستاها
نوشتار اصلی: مناطق ویژه توکیو
نوشتار اصلی: منطقه تاما
نوشتار اصلی: جزایر توکیو
رنگ بنفش پررنگ مناطق ویژه توکیو و رنگ بنفش کم رنگ منطقه تاما و رنگ خاکستری منطقه تامای غربی را نشان می‌دهد. جزایر توکیو نیز با رنگ خاکستری مشخص شده‌است.
مناطق ویژه توکیو     آداچی • آراکاوا • بونکیو • چیودا • چوئو • ادوگاوا • ایتاباشی • کاتسوشیکا • کیتا • کوتو • مگورو • میناتو • ناکانو • نریما • اوتا • ستاگایا • شیبویا • شیناگاوا • شینجوکو • سوگینامی • سومیدا • توشیما • تایتو
منطقه تاما     شهرهای تاما     هاچی‌اوجی • تاچیکاوا • موساشینو • میتاکا • اومه • فوچو • آکیشیما • چوفو • ماچیدا • کوگانه‌ای • کودائیرا • هینو • هیگاشیمورایاما • کوکوبونجی • کونیتاچی • فوسا • کومائه • هیگاشی‌یاماتو • کیوسه • هیگاشیکورومه • موساشیمورایاما • تاما • ایناگی • هامورا • آکیرونو • نیشیتوکیو
منطقه تامای غربی     میزوهو (شهرستان) • هینوده (شهرستان) • اوکوتاما (شهرستان) • هینوهارا (روستا)
جزایر توکیو     بخش ایزواوشیما     ایزو اوشیما (شهرستان) • توشیما(روستا) • نی‌ایجیما (روستا) • کوزوشیما (روستا)
بخش میاکه     میاکه جیما (روستا) • میکوراجیما (روستا)
بخش هاچیجو     هاچیجوجیما (شهرستان) • آئوگاشیما (روستا)
بخش اوگاساوارا     اوگاساوارامورا (روستا)
[ویرایش] دریاچه‌ها و کوه‌ها
دریاچه اوکوتاما

دو دریاچهٔ مصنوعی به نام‌های دریاچه اوکوتاما و دریاچه تاما دریاچه‌های توکیو هستند.

    * دریاچه اوکوتاما که در منطقهٔ اوکوتامای توکیو و روستای تابایاما در استان یاماناشی واقع شده و در حال حاضر بزرگترین مخزن آب آشامیدنی در ژاپن به شمار می‌آید.
    * دریاچه تاما در هیگاشی‌یاماتو واقع شده و بزرگترین دریاچهٔ درونی توکیو به شمار می‌آید.

با اینکه یاما به معنی کوه در نقشهٔ مناطق ویژه توکیو بسیار به چشم می‌خورد، هیچ کوهی در این مناطق وجود ندارد و کوه‌های توکیو همگی در دو منطقهٔ هاچی‌اوجی و منطقهٔ اوکوتاما متمرکز شده‌اند. [۳۰]

کوه کوموتوری با ارتفاع ۲۰۱۷ متر، عنوان بلندترین کوه توکیو را دارد. [۳۱]
[ویرایش] آب‌وهوا

توکیو شهری در منطقه آب‌وهوایی مرطوب و نیمه گرمسیری است که تابستان‌هایی گرم و زمستان‌هایی معتدل دارد. میانگین دما و بارش‌ها در جدول زیر آورده شده‌است.
وضعیت آب‌وهوای Tokyo (wards area, 1971–2000)‎

٪ رطوبت     ۵۰     ۵۱     ۵۷     ۶۲     ۶۶     ۷۳     ۷۵     ۷۲     ۷۲     ۶۶     ۶۰     ۵۳     ۶۳٫۱
میانگین روزهای همراه با بارش (≥ 1.0 mm)     ۴٫۶     ۵٫۸     ۹٫۵     ۱۰٫۱     ۹٫۶     ۱۱٫۹     ۱۰٫۴     ۸٫۲     ۱۱٫۳     ۹٫۱     ۶٫۲     ۳٫۸     ۱۰۰٫۵
میانگین روزهای برفی     ۲٫۷     ۳٫۵     ۲٫۲     ۰     ۰     ۰     ۰     ۰     ۰     ۰     ۰     ۰٫۷     ۹٫۱
ساعات آفتابی     ۱۸۰٫۵     ۱۶۱٫۱     ۱۵۹٫۲     ۱۶۴٫۹     ۱۸۰٫۹     ۱۲۰٫۱     ۱۴۷٫۵     ۱۷۷٫۵     ۱۱۲٫۹     ۱۲۹٫۹     ۱۴۱٫۴     ۱۷۱٫۱     ۱٬۸۴۷٫۲
منبع ۱: Japan Meteorological Agency[۳۲]
منبع ۲: Hong Kong Observatory (precip. days) [۳۳]
[ویرایش] جمعیت
جمعیت توکیو براساس منطقه 1    


مناطق ویژه توکیو
شهرهای توکیو
شهرستان‌ها و دهات
   

۱۳٬۰۵۳٬۰۰۱ نفر
۸٬۵۰۲٬۵۲۷ نفر
۴٬۰۰۱٫۷۸۱ نفر
۸۷٬۳۳۵ نفر
بر اساس سن ²    

کودکان (سن ۰-۱۴)
سن کار (سن ۱۵-۶۴)
مسن (سن ۶۵+)
   

۱٬۴۶۱ میلیون (۱۱٫۸%)
۸٬۵۴۶ میلیون (۶۹٫۳%)
۲٬۳۳۲ میلیون (۱۸٫۹%)
بر اساس وقت ³    

روز
شب
   

۱۴٬۹۷۸ میلیون
۱۲٬۴۱۶ میلیون
بر اساس ملیت    

اتباع بیگانه
    ۴۱۸٬۱۱۶ نفر 4
1 آمار سال ۲۰۱۰. ماه دسامبر

² آمار سال ۲۰۰۷.
    ³ آمار سال ۲۰۰۵.

4 آمار سال ۲۰۱۰.


توکیو دارای بالاترین نرخ تراکم جمعیت در ژاپن است. [۳۴] طبق سرشماری در سال ۱۹۵۵ ، جمعیت توکیو ۶٬۹۶۹٬۱۰۴ نفر بوده است که پس از آن تا ۱۹۷۰ میلادی هر ساله بین ۳۰۰٬۰۰۰ تا ۴۰۰٬۰۰۰ هزار نفر، بر تعداد جمعیت توکیو افزوده شده‌است. توکیو حداکثر افزایش جمعیت را در سال ۱۹۸۷ میلادی داشته‌است و پس از آن میزان افزایش جمعیت در حد ۲۰۰٬۰۰۰ نفر در سال ثابت باقی مانده‌است. بر اساس سرشماری سال ۱۹۴۵ میلادی ۱۳ درصد جمعیت ژاپن در منطقه شهری توکیو ساکن بوده‌اند که این میزان در سال ۲۰۰۵ میلادی به ۲۶٫۹ درصد کل جمعیت ژاپن رسیده‌است. [۳۵] [۳۶]

در طی روز به تعداد جمعیت توکیو بیش از دو و نیم میلیون نفر افزوده می‌شود. این تورم جمعیت بخاطر رفت و آمد شاغلان، کارگران و دانشجویان است که در مناطق مجاور توکیو مسکن دارند و بعد از پایان ساعات کاری از توکیو خارج می‌شوند. [۳۷] در سال ۲۰۱۰ میلادی ۴۱۸٬۱۱۶ نفر اتباع بیگانه به‌طور قانونی در توکیو مقیم بوده‎اند. بیشترین تعداد اتباع خارجی ساکن توکیو به ترتیب متعلق به کشورهای چین، کره جنوبی و کره شمالی، فیلیپین، آمریکا، هند و تایلند هستند. ژاپن در طی سال ۲۰۱۰ میلادی در حدود ۱۳۰٬۰۰۰ نفر کاهش جمعیت داشته‌است، با این وجود به علت مهاجرت از دیگر نقاط، جمعیت توکیو همچنان رو به افزایش است. [۳۸] کارشناسان پیش بینی می‌کنند که توکیو حداکثر جمعیت را در سال ۲۰۱۵ میلادی خواهد داشت و پس از آن بخاطر پیشی گرفتن تعداد مرگ و میر نسبت به تعداد تولد، به تدریج بطور طبیعی جمعیت کاهش پیدا خواهد کرد. [۳۹]
[ویرایش] فرهنگ
بونراکو، خیمه شب بازی ژاپنی

توکیو با اینکه شهری است مدرن که اطلاعات و فرهنگ لازم برای این نوع زندگی در آن رو به گسترش است، شهری است تاریخی که فرهنگی سنتی را نیز به ارث برده‌است. ژاپن کشوری است که سنت‌هایی نظیر کابوکی، بونراکو (خیمه شب بازی ژاپنی)، راکوگو (یک نوع کمدی)، نیهون بویو (رقص‌های سنتی ژاپنی)، ایکبانا (گل آرایی ژاپنی) و مراسم چای ژاپنی در آن هنوز برجا مانده و رواج دارد. یکی از مراکزی که نقش مهمی در رونق کابوکی و دیگر هنرهای نمایشی سنتی ژاپن ایفا می‌کند، تئاتر ملی ژاپن است. تئاتر ملی ژاپن علاوه بر این، یکی از مراکز مهم تحقیق در مورد خود سنت‌های ژاپن نیز به‌شمار می‌رود. کابوکی-زا در گینزا نیز از دیگر مکان‌هایی است که در همه ایام سال کابوکی در آن اجرا می‌شود. [۴۰]

همچنین در توکیو ۲۵۳ سینما که بیشتر به صورت مجتمع سینمایی هستند، وجود دارد. این تعداد سینما مجموعاً دارای ۳۶۴ سالن سینما هستند. [۴۱]

بر اساس آمار سال ۲۰۰۸ میلادی، ۳۸۳ کتابخانه در توکیو وجود دارد و تعداد کتابخانه‌ها در ازای یک میلیون نفر جمعیت ۲۹ کتابخانه بوده‌است. [۴۲]

۵ شبکه با نام‌های نیپون تلویژنیا NTV، توکیو برودکاستینگ سیستم یا TBS، فوجی تلویژن یا Fuji TV‏، تی‌وی آساهی و تی‌وی توکیو شبکه‌های اصلی تلویزیون توکیو هستند. [۴۳] سه انتشارت به نام انتشارات کودانشا، انتشارات شوگاکوکان و انتشارات شوئیشا بزرگترین شرکت‎های انتشاراتی توکیو هستند. [۴۴]
[ویرایش] آموزش و پرورش
دانشگاه توکیو، تالار کنفرانس یاسودا

بر اساس آمار سال ۲۰۰۷ ، ۱۳۲ دانشگاه در توکیو جای دارند و تعداد دانشجویان ۶۶۰٬۰۰۰ نفر بوده‌است. [۴۵] چند دانشگاه زیر نمونه‌ای از دانشگاه‌های معتبر توکیو هستند.

    * دانشگاه توکیو در منطقهٔ بونکئوی توکیو واقع شده‌است. دانشگاه توکیو در سال ۱۸۷۷ میلادی تأسیس شده و قدیمی‌ترین دانشگاه‌ عمومی ژاپن است. این دانشگاه دارای ده دانشکدهٔ حقوق، پزشکی، مهندسی، ادبیات، علم، کشاورزی، اقتصاد، هنر، آموزش و پرورش و داروسازی است. دانشگاه توکیو در ردهٔ نخست دانشگاه‌های معتبر در آسیا و در ردهٔ بیستم دانشگاه‌های معتبر در جهان قرار گرفته‌است.[۴۶] تعداد دانشجویان دانشگاه توکیو به‌طور تقریبی بیش از ۳۰ هزار دانشجو در سال است.
    * دانشگاه واسدا در سال ۱۸۸۲ میلادی تأسیس شده‌است و قدیمی‌ترین دانشگاه خصوصی ژاپن به شمار می‌رود. در غرب توکیو و در منطقهٔ شینجوکو واقع شده‌است و دارای ۱۳ دانشکده می‌باشد. تعداد دانشجویان دانشگاه واسدا به‌طور تقریبی در حدود ۵۰ هزار دانشجو در سال است.
    * انستیتوی تکنولوژی توکیو در سال ۱۹۲۹ میلادی تأسیس شده‌است و دارای ۳ دانشکده می‌باشد.
    * دانشگاه کیئو در سال ۱۸۵۸ میلادی تأسیس شده‌است و دارای ۱۰ دانشکده می‌باشد.
    * دانشگاه هیتوتسوباشی در سال ۱۸۷۵ میلادی تأسیس شده‌است و دارای ۴ دانشکدهٔ بازرگانی، اقتصاد، حقوق و جامعه‌شناسی می‌باشد. تعداد دانشجویان به‌طور تقریبی حدود ۶ هزار دانشجو در سال است.[۴۷]
 ورزش
ریوگوکو کوکوگیکان

از سه ورزش‌ سومو، بیس بال و فوتبال می‌توان به عنوان پر طرفدارترین ورزش‌ها در بین مردم ژاپن نام برد. [۴۸] مسابقات رسمی سومو هر ساله در سه نوبت و در ماه‌های ژانویه، مه و سپتامبر در ورزشگاه ریوگوکو کوکوگیکان که به سومو اختصاص دارد، برگزار می‌شود.

توکیو دارای دو تیم حرفه‌ای بیس بال می‌باشد. تیم بیسبال یومیوری جاینتس (به انگلیسی: Yomiuri Giants) که مسابقات خانگی آن در ورزشگاه توکیو دم انجام می‌گیرد و تیم بیسبال توکیو یاکولت سوواروز (به انگلیسی: Tokyo Yakult Swallows) که مسابقات خانگی آن در استادیوم میجی جینگو برگزار می‌شود.

دو باشگاه برتر فوتبال توکیو به نام‌های باشگاه اف.سی توکیو (به انگلیسی: F.C. Tokyo‌) و توکیو وردی (به انگلیسی: Tokyo Verdy) هر دو در استادیوم آجینوموتو واقع در چوفو بازی‌های خانگی خود را انجام می‌دهند. [۴۹] [۵۰]

یکی از از رویدادهای مهم ورزشی شهر توکیو ماراتون است. روز برگزاری این رویداد هر ساله از طرف برگزارکنندگان اعلام می‌شود و در طی آن حداکثر تا ۲۵٬۰۰۰ هزار نفر در بخش ماراتون اصلی به طول ۴۲ کیلومتر و ۵۰۰۰ نفر در طول مسیری به‌طول ۱۰ کیلومتر به رقابت می‌پردازند. این رقابت در سطح بین‌المللی انجام می‌گیرد و شرکت در آن برای همه آزاد است. [۵۱]
[ویرایش] اقتصاد

توکیو به همراه نیویورک و لندن یکی از سه مرکز فرماندهی امور مالی جهان است. [۵۲] در سال ۲۰۰۸ از پانصد شرکت برتر جهان، ۴۷ تای آن در توکیو واقع بود که تقریباً دوبرابر تعداد شرکت‌ها در شهر بعدی یعنی پاریس می‌باشد. [۵۳] توکیو از نظر سرمایه دومین مقام را در بین بورس اوراق بهادار جهان داراست و از نظر حجم معاملات سهام مقام پنجم را در جهان از آن خود کرده‌است. [۵۴] توکیو بزرگترین اقتصاد شهری جهان از نظر سطح تولید ناخالص داخلی می‌باشد. با توجه به مطالعات انجام شده، توسط شرکت پرایس واتر هاوس کوپرز، منطقه شهری توکیو برابر با ۱٫۴۷۹ تریلیون دلار تولید ناخالص داشته‌است که در رأس کشورهای جهان قرار دارد. در جدول زیر موقعیت توکیو، از نظر تولید ناخالص داخلی (GDP)، در بین منطقه‌های شهری جهان نشان داده شده‌است. این جدول بر اساس آمارهای سال ۲۰۰۸ میلادی تنظیم شده‌است. [۵۵]
ترتیب     منطقه شهری     کشور     GDP
(میلیون دلار آمریکا$)
۱     توکیو     Flag of Japan.svg ژاپن    
۱,۱۹۱
۲     نیویورک     Flag of the United States.svg ایالات متحده    
۱,۱۳۳
۳     لوس‌آنجلس     Flag of the United States.svg ایالات متحده    
۶۳۹
۴     شیکاگو     Flag of the United States.svg ایالات متحده    
۴۶۰
۵     پاریس     Flag of France.svg فرانسه    
۴۶۰
۶     لندن     Flag of the United Kingdom.svg بریتانیا    
۴۵۲
۷     اوساکا     Flag of Japan.svg ژاپن    
۳۴۱
۸     مکزیکوسیتی     Flag of Mexico.svg مکزیک    
۳۱۵
۹     فیلادلفیا     Flag of the United States.svg ایالات متحده    
۳۱۲
۱۰     واشنگتن     Flag of the United States.svg ایالات متحده    
۲۹۹
 کشاورزی

توکیو حداقل مساحت زمین‌های کشاورزی را در ژاپن دارد. بیش از نیمی از این زمین‌های زراعی به کشت سبزیجات اختصاص دارد. کوماتسونا (اسفناج ژاپنی)، بالاترین میزان تولید را در بین سبزیجات دارد و پس از آن اسفناج و کلم‌برگ جای دارند. گل‌های زینتی پس از سبزیجات عمده‌ترین فراورده کشاورزی توکیو هستند.

۳۶ درصد از مساحت توکیو را جنگل‌ها و پارک‌های طبیعی تشکیل می‌دهند. به علت کاشت بی‌رویهٔ درختان سرو در این جنگل‌ها، در فصل بهار مقدار انبوهی از گرده این درختان در هوا پخش می‌شود و موجب پدیدار شدن علائم آلرژی مانند سوزش چشم و ریزش اشک و آب‌بینی در شهروندان می‌گردد. تعداد کسانی که از حساسیت به گرده رنج می‌برند، هر ساله رو به افزایش است و در سال‌های اخیر این مشکل به یکی از چالش‌های بزرگ زیست محیطی توکیو تبدیل شده‌است. [۵۶]
 ترابری

توکیو دارای فرودگاه‌های داخلی و بین‌المللی و همچنین راه‌های دسترسی جاده‌ای و ریلی بسیار مجهزی می‌باشد. حمل و نقل عمومی در توکیو بسیار پاکیزه و کارآمد است. قطارها و متروی توکیو به عنوان اصلی‌ترین بخش حمل و نقل عمومی فعالیت می‌کنند و در کنار این دو، اتوبوس مونوریل و تراموا به عنوان مکمل فعالیت دارند.
[ویرایش] فرودگاه‌های توکیو
فرودگاه بین‌المللی هانه‌دا.

توکیو دارای یک فرودگاه بین‌المللی به نام فرودگاه بین‌المللی توکیو و ۶ فرودگاه داخلی می‌باشد. پروازهای فرودگاه‌های داخلی توکیو مابین توکیو و چند جزیره از جزایر ایزو انجام می‌گیرد. ۶ فرودگاه داخلی توکیو در منطقهٔ چوفو در توکیو و جزایر ایزو اوشیما، میاکه جیما، هاچیجوجیما، نی‌ایجیما و کوزوشیما قرار دارند.

فرودگاه بین‌المللی توکیو که بیشتر به نام فرودگاه بین‌المللی هانه‌دا شناخته می‌شود، در جنوب منطقهٔ اوتا واقع شده و بزرگترین فرودگاه ژاپن می‌باشد. نقش اصلی این فرودگاه، جابه‌جایی مسافران داخلی ژاپن است. [۵۷] به علت نزدیکی به مناطق ویژه توکیو پروازهای ویژه مسئولان دولتی ژاپن و سران و مسئولان دیگر کشورها، از این فرودگاه انجام می‌پذیرد. از اکتبر سال ۲۰۱۰ میلادی ترمینال جدید بین‌المللی در این فرودگاه آغاز به‌کار کرده‌است و پروازهای خارجی این فرودگاه رو به افزایش است. [۵۸]

در حال حاضر بیشتر پروازهای بین‌المللی در ژاپن در فرودگاه بین‌المللی ناریتا واقع در استان چیبا انجام می‌شود. اکنون فاصلهٔ بین فرودگاه بین‌المللی ناریتا تا ایستگاه توکیو که در مرکز توکیو قرار دارد با قطارهای تندرو با زمانی حدود یکساعت پیموده می‌شود.[۵۹]
 راه‌آهن توکیو
نقشه، خطوط ۹ گانهٔ متروی توکیو و خطوط ۴ گانهٔ متروی توئی را نشان میدهد. برای بهتر دیدن تصویر بر روی آن کلیک کنید.

در قلب توکیو خط یامانوته وابسته به جی‌آر به صورت دایره وار قرار گرفته و ایستگاه‌های اصلی و مهم توکیو را به یکدیگر متصل می‌کند. ایستگاه توکیو، ایستگاه اوئنو، ایستگاه شیناگاوا، ایستگاه شیبویا، ایستگاه شینجوکو و ایستگاه ایکه بوکورو ایستگاه‌های ترمینال توکیو هستند. ایستگاه توکیو در مرکز توکیو قرار گرفته و به عنوان ایستگاه مرکزی شبکهٔ راه‌آهن ژاپن شمرده می‌شود. ایستگاه توکیو مبدای خطوط شینکانسن است. این قطارهای تندرو فاصلهٔ بین توکیو تا شهرهای دیگر ژاپن را بسیار سریع طی می‌کنند. ایستگاه شینجوکو بالاترین تعداد مسافر روزانه را نه تنها در ژاپن بلکه در بین تمامی کشورهای جهان داراست. رتبهٔ دوم تعداد مسافران روزانه در جهان از آن ایستگاه ایکه‌بوکورو می‌باشد.[۶۰]

دو کارت اعتباری، سوئیکا و پاسمو تسهیلاتی هستند که جهت آسان شدن محاسبهٔ هزینهٔ سوار شدن به قطارها و اتوبوس‌های توکیو به‌وجود آمده‌اند. تهیهٔ این دو کارت به آسانی توسط دستگاه‌های اتوماتیک خرید بلیط انجام می‌شود و هنگام خرید نیاز به ارائهٔ هیچ مدرکی نیست. [۶۱]
 بزرگراه‌های توکیو
بزرگراه شماره ۱ آسیا.

چندین بزرگراه در مناطق ویژه توکیو و دیگر نواحی توکیو ساخته شده‌است. مهمترین آنها از این قرارند: در مرکز توکیو دو اتوبان کمربندی وجود دارد، بزرگراه کمربندی توشین با علامت اختصاری C1 و بزرگراه کمربندی مرکزی با علامت اختصاری C2 البته بخشی از بزرگراه کمربندی مرکزی هنوز افتتاح نشده‌است. [۶۲] بزرگراه کمربندی توشین سرآغاز بزرگراه شماره ۱ آسیا شمرده می‌شود. این بزرگراه با نام اختصاری AH-1 پس از گذشتن از چندین کشور آسیایی سرانجام از ایران و ترکیه گذشته و در مرز ترکیه و بلغارستان خاتمه می‌یابد. [۶۳] [۶۴]
 مناطق شهری
باغ‌ها و پارک‌های توکیو
پارک یادبود شووا
نوشتار اصلی: پارک‌های توکیو


    * پارک یادبود شووا با مساحت ۱۴۸ هکتار بزرگترین پارک توکیو است و در منطقه تاما قرار دارد.

[۶۵] از نظر بزرگی به ترتیب پارک میزوموتو با مساحت ۸۱ هکتار، پارک کاسائی رینکائی با مساحت ۷۹ هکتار، پارک هیکاریگائوکا با مساحت ۶۰ هکتار، پارک شینجوکو گیوئن با مساحت ۵۸ هکتار و پارک یویوگی با مساحت ۵۴ هکتار بزرگترین پارک‌های مناطق ویژه توکیو محسوب می‌شوند. [۶۶] [۶۷]

زمان شکوفایی شکوفه‌های گیلاس‌، هنگام برگزاری جشن هانامی یا دیدن شکوفه‌هاست. پارک شینجوکو گیوئن با داشتن ۶۵ گونه مختلف درخت گیلاس، پارک اوئنو، پارک سومیدا، پارک اینوکاشیرا و پارک کوگانه‌ای پارک‌های برگزیده توکیو برای دیدن شکوفه‌های گیلاس هستند. [۶۸]
[ویرایش] موزه‌های توکیو
موزه ادو-توکیو در منطقهٔ سومیدا
نوشتار اصلی: فهرست موزه‌های توکیو


در توکیو جمعاً ۲۶۵ موزه و نمایشگاه آثار هنری کوچک و بزرگ وجود دارد. [۶۹] موزه ملی توکیو در داخل پارک اوئنو جای دارد و قدیمی‌ترین و بزرگترین موزهٔ کشور است. اکنون تعداد اشیای باارزش جمع‌آوری شده در موزه ملی توکیو از ۱۱۰ هزار قطعه فراتر رفته است. [۷۰] همچنین موزه ملی هنر غرب و موزه ملی طبیعت و علم نیز در اوئنو می‌باشند. مرکز ملی هنر توکیو در چیودا واقع شده‌است. [۷۱]　موزه ادو-توکیو در کنار ورزشگاه ریوگوکو کوکوگیکان قرار دارد و به تاریخ توکیو اختصاص دارد. موزه جیبلی در داخل پارک کوگانه‌ای قرار گرفته و به انیمیشن اختصاص دارد. موزه اورینتال و مرکز فرهنگ خاورمیانه در ژاپن موزه‌هایی هستند که در آنها اشیایی مربوط به تاریخ ایران باستان به نمایش گذاشته شده‌است. [۷۲]
جشنواره‌های توکیو
جشن هاچی‌اوجی.
نوشتار اصلی: جشن‌های توکیو


توکیو جشنواره‌های هنری و ورزشی و تفریحی متعددی دارد. جشنواره فیلم توکیو بزرگ‌ترین رویداد سینمایی ژاپن به شمار می‌رود، معمولاً در ماه اکتبر و در دو منطقه روپونگی و شیبویای توکیو برگزار می‌شود. جایزه بزرگ این جشنواره به نام ساکورا به بهترین فیلم بخش مسابقه اهدا می‌شود. جشنواره فیلم توکیو توسط بنیاد توسعه بین‌المللی سینمای ژاپن با همکاری و پشتیبانی دولت ژاپن برگزار می‌شود. [۷۳]

جشن کاندا، جشن سانئو، جشن فوکاگاوا سه جشن بزرگ ادو نامیده می‌شوند. جشن سانجا نیز از جشن‌های معروف است که هر ساله در ماه مه به مدت سه روز در معبد آساکوسا برگزار می‌شود.[۷۴]

    * آتش بازی رود سومیدا یکی از بزرگترین آتش بازی‌های پایتخت ژاپن است. این آتش‌بازی هر ساله در آخرین شنبه ماه ژوئیه بر روی رود سومیدا برگزار می‌شود و در حدود یک میلیون نفر بازدیدکننده را جذب می‌کند.[۷۵] آتش بازی رود سومیدا در کنار آتش بازی خلیج توکیو و آتش بازی جینگوگایئن بزرگترین آتش بازی‌های توکیو محسوب می‌شوند.[۷۶]

 جاذبه‌های گردشگری توکیو
نوشتارهای اصلی: مناطق دیدنی توکیو و معابد توکیو


 مکان‌های دیدنی توکیو
کاخ امپراتوری توکیو

    * کاخ امپراتوری توکیو یا کُوکیو قصر و قلعه‌ای است که در منطقهٔ چیودای واقع شده‌است و در حدود ۱۵ دقیقه پیاده تا ایستگاه توکیو فاصله دارد. در حال حاضر این قلعه محل اقامت امپراتور ژاپن آکیهیتو می‌باشد. قسمت شرقی کاخ از سال ۱۹۶۸ تبدیل به پارکی به نام پارک کوکیو هیگاشی شده‌است.[۷۷]

    * پارک شینجوکو گیوئن در منطقهٔ شینجوکو واقع شده و ۵۸٫۳ هکتار مساحت دارد. پارک شینجوکو گیوئن دارای ۲۵۰۰ درخت برای دیدن ساکورا یا شکوفهٔ گیلاس است و یکی از پارک‌های معروف توکیو جهت دیدن ساکورا یا جشن شکوفه‌های گیلاس به شمار می‌رود. در قسمت‌های مختلف این پارک بزرگ، پارک‌هایی به شکل پارک‌های انگلیسی، فرانسوی و ژاپنی طراحی شده‌اند.[۷۸]

رینبو بریج در اودایبا.

    * اودایبا به داشتن مناظر زیبای شبانه شهرت دارد. پل زیبای رینبو بریج، مراکز خرید ونوس فورت، دسک توکیو بیچ، آکواسیتی اودایبا، پارک‌هایی مانند پارک ساحلی اودایبا، پارک شیئوکازه، پارک دایبا و حمام آب معدنی اوادو-اونسن-منوگاتاری نمونه‌هایی از جاهای دیدنی اودایبا هستند.[۷۹]

    * معبد سنسوجی در قرن هفتم میلادی ساخته شده و قدیمی‌ترین معبد در توکیو است. این معبد در کنار رود سومیدا و در آساکوسا واقع شده‌است و پر بازدیدترین معبد در سراسر ژاپن به‌شمار می‌رود. به طور میانگین سالانه در حدود ۳۰ میلیون نفر از این معبد دیدن می‌کنند. در دو طرف مسیر پیاده‌روی داخل معبد حدود ۸۹ مغازه که عمدتاً سوغات‌فروش هستند، جا گرفته‌اند.[۸۰]

 گردشگری در طبیعت
قلهٔ کوه جینبا
نوشتار اصلی: فهرست مسیرهای راهپیمایی و کوهنوردی در توکیو


    * کوه تاکائو یکی از مراکز گردشگری معروف در منطقه تامای توکیو است و در قسمت جنوب غربی هاچی‌اوجی قرار دارد.[۸۱] هر ساله به طور متوسط بیش از ۲٫۵ میلیون نفر در تمام گروه‌های سنی از تاکائو بازدید می‌کنند. بنابر آمار قلهٔ کوه تاکائو رتبهٔ نخست را از نظر تعداد صعودکنندگان در بین تمامی کوه‌های جهان داراست.[۸۲] در کتاب راهنمای میشلن این کوه تنها کوهی در توکیو است که با سه ستاره مشخص شده‌است.[۸۳][۸۴]
    * کوه میتاکه در منطقه اومه قرار دارد. این کوه به‌خاطر داشتن یک معبد شینتو بازدیدکنندگان زیادی دارد. درصورتی‌که مسیر از ایستگاه قطار میتاکه آغاز شود، امکان استفاده از قطار کابلی تا معبد وجود دارد.[۸۵]
    * کوه جینبا در منطقهٔ هاچی‌اوجی واقع شده‌است. سنبل این کوه مجسمهٔ اسب سفید و بزرگی است که در مرکز محوطهٔ باز و وسیع قلهٔ کوه جینبا نصب شده‌است. این کوه به‌خاطر چشم‌اندازهای زیبایی که از قله دیده می‌شود، بین کوهنوردان محبوبیت دارد.[۸۶]

[ویرایش] شهرهای خواهر

توکیو با یازده شهر زیر خواهر است. [۸۷]

    * Flag of the United States نیویورک, ایالات متحده

    * پرچم جمهوری خلق چین پکن, چین
    * پرچم فرانسه پاریس, فرانسه
    * پرچم استرالیا نیو ساوث ولز, استرالیا
    * پرچم کره جنوبی سئول, کره جنوبی
    * پرچم اندونزی جاکارتا, اندونزی

   

    * پرچم برزیل سائوپائولو, برزیل
    * پرچم مصر قاهره, مصر
    * پرچم روسیه مسکو, روسیه
    * پرچم آلمان برلین, آلمان
    * پرچم ایتالیا رم, ایتالیا